افزایش هوش کودکان
عجب زمانهای شده! چرا دیگر کودکان نمیتوانند کودکی کنند. مسلما باید به فشارها و برنامهریزیهای بیش از اندازه و استرس امتحانات که والدین به فرزندانشان تحمیل میکنند نیز توجه داشت. اما تعداد کمی از ما در مقابل تبِ رقابتیای که بین والدین در همهی زمینهای بازی کودکان و جشن تولدهای پیشدبستانی داغ شده است مصون ماندهایم. زبانهای خارجه حالا دیگر الفبای جدید شدهاند و مهدکودکها هم حکم کلاس دوم دبستان را دارند. دکتر کیمبرلی برنمان که استادیار مؤسسهی ملی تحقیقات آموزشهای ابتدایی دانشگاه راتگرز در نیوجرسی و مشاور تحصیلی شبکهی رادیوی ملی در زمینهی آموزش است، در یکی از خاطراتش میگوید، «به یاد دارم وقتی پسرم نوپا بود، در محوطهی بازی کودکان کنار مادر دیگری نشسته بودم. مادر کناری من فخر میفروخت که بچهی من تمام حروف الفبا را بلد است و میتواند تا 20 بشمارد. من هم میدانستم که پسرم بالاخره خودش همهی این چیزها را یاد میگیرد، اما باز هم در دلم میگفتم، چه بد! چرا من نمیتوانم از این جور حرفها دربارهی پسرم بزنم؟»
بههر حال علیرغم این جنون مفرط به نبوغ که خیلی از آمریکاییها را به خودش مبتلا کرده است، دانشآموزان آمریکایی تلاش میکنند تا خودشان را در سطح دانشآموزان دیگر کشورهای جهان نگه دارند. عملکرد بچههای آمریکایی نسبت به دانشآموزان کشورهایی مانند فنلاند، سنگاپور و کرهی جنوبی در پرورش نسل جدیدِ نوابغ ریاضیات و علوم ضعیفتر است، در حالی که همین ریاضیات و علوم هستند که مهارتهای اصلی دنیای نوین دیجیتالمحور ما را میسازند. اما خطاهای ما در بحث پرورش نبوغ و استعداد کودکانمان از کجا ریشه میگیرد؟ منظورمان از کودک نابغه چیست و این امر به چه خصوصیاتی اشاره دارد؟
گاهی اوقات کودک فقط زودتر شروع به حرف زدن میکند یا میتواند نام خود را زودتر از همسالانش بنویسد، اما در دیگر مواقع ... نمیدانم چطور باید گفت! کودک استعداد خاصی از خود بروز میدهد: کنجکاوی، درک شهودی و بلوغ طبیعیای که کودک از خود نشان میدهد او را از دیگر همسالانش متمایز و برجسته میسازد.
با به كارگيري سي شيوه ساده از هنگام بارداري تا پايان دوسالگي افزون بر رشد جسماني مناسب، زمينه هاي افزايش بهره هوشي كودكان را تقويت كنيد. از آنجا كه پايه ريزي و شكل گيري رشد جسماني و ذهني كودكان از بارداري تا دو سالگي است، به كارگيري اين شيوه به طور هماهنگ به رشد همه جانبه و مناسب كودك كمك مي كند.
در هنگام بارداري:
1-تيروئيدتان را آزمايش كنيد زيرا كم كاري خفيف تيروئيد در خانمهاي باردار سبب كاهش معني داري در هوش كودكان مي شود.
2-كولين مصرف كنيد، اين ماده مغذي در گوشت، تخم مرغ و حبوبات وجود دارد.
3-ويتامين هايي را كه پزشك در دوران بارداري براي شما تجويز مي كند مصرف كنيد
4-با جنين خود حرف بزنيد و او را صدا كنيد
5- از نوشيدن قهوه و خوردن دارو بدون تجويز پزشك اجتناب كنيد
در شش ماهه نخست پس از تولد به اين نكات توجه داشته باشيد:
6- فرزندتان را با شير مادر تغذيه كنيد.
7- در صورت بروز افسردگي بعد از زايمان ، براي درمان آن اقدام كنيد.
8- منابع غني از آهن مانند گوشت، سبزيجات، تخم مرغ و ميوه هاي تازه مصرف كنيد.
9- در زمان شيردهي خوردن غذاهاي حاوي ويتامين مانند مخمر، نان، غذاهاي دريايي و تخم مرغ را فراموش نكنيد.
10- براي كودكتان موسيقي به ويژه موسيقي سنتي و كلاسيك پخش كنيد.
11- كودك را ماساژ دهيد ، مطالعات نشان دادهاند كه ماساژ روزانه كودكان رشد مغزي آنان را به ميزان قابل توجهي افزايش مي دهد.
دوران شش ماهگي تا يك سالگي كودك:
12- با كودكتان به طور مستقيم و چشم در چشم صحبت كنيد.
13- معناي لغات را با اشاره ارتباط دهيد ؛ به طور مثال هنگامي كه نام چيزي را مي بريد به آن اشاره كنيد يا كودك را در مقابل آن نگه داريد.
14- با هديه هاي مخصوص كودكان، او را تشويق كنيد.
15- اجازه آزادي حركت به كودكان بدهيد، بگذاريد كه آنها كنجكاوي غريزي شان را همواره به كار برند.
16- تشخيص و فرق گذاري بين اشيا را به كودكتان با پرسش و گفتن جواب درست بياموزيد.
17- كودكان از آموزش اجباري خوششان نمي آيد، از آن بپرهيزيد.
18- هنگامي كه فرزندتان احساس خستگي كرد، آموزش را قطع كنيد.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اگر کودکی دیر راه برود یا حرف بزند، همچنین دیر مادرش را بشناسد، از نظر رشد مغزی دچار مشکل است.
وی با تاکید بر اهمیت رشد مغزی کودک افزود: دقیقه نخست تولد بسیار اهمیت دارد. در این لحظه نوزاد کاملا هوشیار بوده و چشمانش باز است به همین دلیل باید حدود نیم یا یک ساعت نوزاد و مادر یکدیگر را نگاه کنند. سر نوزاد نیز باید به روی سینه مادر قرار بگیرد.
رئیس اسبق بخش اطفال مرکز بهداشتی شهدای تجریش با اشاره به اینکه نخستین دیدار مادر و فرزند تاثیر زیادی در سلامت روانی مادر و کودک دارد، گفت: هر میزان نوزاد مورد نوازش واقع شود، باهوش تر خواهد شد.
این متخصص بیماری های کودکان با تشبیه میلیارد ها سلول مغز آدمی به لامپ های الکتریکی، گفت: این سلول ها با گفت و گو، آغوش گرفتن و .... به وسیله سیناپس های عصبی به یکدیگر متصل می شوند. هرچه تحرک نوزاد از طریق سیناپس های عصبی بیشتر شود، از نظر رفتاری، گفتاری، یادگیری و ... قوی تر و باهوش تر خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: سیستم رشدی مغز کودک در دو سال نخست زندگی به حداکثر می رسد بنابراین والدین باید حداکثر توان خودشان را در این دو سال بگذارند.
او تصریح کرد: اختلال یادگیری مساله مهمی است که باید هرچه سریعتر از طریق والدین، مدرسه ها و مهد کودک ها شناسایی شود. هرچقدر سریعتر اختلالهای رفتاری، گفتاری و یادگیری کودکان شناخته شود، درمانشان نیز به همان نسبت راحت تر خواهد شد. اگر کودکی زود درمان نشود از سطح هوشی کمتری بهره خواهد برد.